Kaza Tespit Tutanağının Hukuki Mahiyeti
Kaza tespit tutanağı, iki veya daha fazla aracın karışmış olduğu maddi hasarlı trafik kazalarına dair bütün detayların tespit edilmesi amacıyla kullanılan bir çeşit rapordur. Bu tutanak ile kazanın meydana geliş şekli, kazaya karışan araçların ve sürücülerin bigileri, kazanın oluş anı gibi kazayı ve kazanın sujelerini apaçık ortaya koyar. Bu tutanak tarafların anlaşması ile düzenlenir. Kazanın tarafları arasında anlaşmazlık olması durumunda tutanak düzenlenmesi yerine kolluk kuvvetlerine haber verilmesi sürecin daha sağlıklı yürütülebilmesi için daha yararlı olacaktır. Bu durumda tutanağı kolluk kuvvetleri düzenleyecektir.
Kaza tespit tutanağı yalnızca maddi hasarlı trafik kazalarında düzenlenir. Eğer kazada yaralanma veya ölüm gibi durumlar söz konusuysa bu tutanak düzenlenemez.
Kara Yolları Trafik Kanunu 81/2. Maddesi
“...Yalnız maddi hasar meydana gelen kazalarda, kazaya dahil kişilerin tümü, yetkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse, bunu aralarında yazılı olarak saptamak suretiyle kaza yerinden ayrılabilirler...” şeklindedir.
Düzenlenen tutanakta araç bilgileri, kaza anına ait bilgiler, kazanın meydana geldiği yerin ve araçların pozisyonların şematize edildiği şema, zorunlu trafik poliçesi bilgileri, imza ve beyanların yer alması gerekmektedir. Bu bilgilerin doğru ve gerçeğe uygun bir biçimde doldurulması ayrıca olaya ait fotoğrafların da tutanakta yer alması gerekir.
Trafik kazalarından sonra bu tutanaklar ile kazaya karışan kişiler sigorta şirketlerine başvurarak hasarlarının tazmin edilmesini talep edebilirler. Kaza tespit tutanağı sonradan taraflar arasında bir anlaşmazlık olması durumunda mahkemeye de sunulabilecek bir delil niteliği taşımaktadır. Ancak tek başına hüküm kurmak için yeterli değildir. Aksi sabit oluncaya kadar maddi durumu aydınlatan ve itiraz halinde değerlendirmeye alınan bir delil niteliği taşımaktadır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 25.02.2020 T., 2017/2190 E., 2020/205 K. Sayılı Kararı
“...Trafik kazalarının giderek artması karşısında sigortalıya yüklenen bu yükümlülükler de gözetilerek 2918 sayılı KTK’nın 81. maddesinde değişiklik ile maddi hasarlı kazalarda, kazaya dâhil kişilerin tümü yetkili ve görevli kişinin gelmesine gerek olmadığı görüşündeler ise, durumu aralarında yazılı olarak saptayabilirler...” şeklindedir.
